گستره ی جغرافیایی ایران کهن

نمونه ای از نگاره ی سرزمین ایران در زمان شاهنشاهی اشکانی، تنها برای نشان دادن گستره ی جغرافیایی ایران در روزگاری دیگر


نام های پاره های موسیقایی

در موسیقی دستگاهی ایران


پیشگفتار

در این رُویه تلاش خواهم کرد که روشنگری های کوتاهی درباره ی نامهای موسیقایی انجام دهم، که در بر گیرنده ی نام دستگاه ها، آوازها، گوشه ها و مایه های به کار رفته در موسیقی دستگاهی ایران است. تلاش من این خواهد بود که داده هایی را به دست دهم که یقین دارم درست هستند همان است که تلاش خواهم کرد از سرچشمه های شایسته ای بهره برم ولی نباید فراموش کرد که گونه ی کار من به بایست به مانند یک کار پژوهشی نیست. پژوهش درست، راه و روش ویژه ی خود را دارد و من در اینجا بیشتر کار را با روش خود پیش می برم هرچند که می تواند نوشتاری سودمند و ارزمند باشد. و نکته ی پایانی اینکه چیدمان نامها بر پایه ی بند واژه های نویسه ی زبان پارسی خواهد بود.

سیاهه ی نام های موسیقایی


آذربایجانی

گوشه ایست در دستگاه ماهور. پیرامون ریشه ی واژه ی آذربایجان گفتاری کوتاه می آورم زیرا که با نامگذاری ساختگی کشور نوپای بالای رود ارس به دست روسها و با واژه ی آذربایجان گونه ای گمراهی در اندیشه ها پدید آمده است. سرزمینی که اکنون نام جمهوری آذربایجان را به آن داده اند در زمان کهن و در ریشه اران نام داشته است. و آذربایجان در ریشه به آن بخشی از سرزمین ایران می گفته اند که در پایین رود ارس جای دارد. هر چند نباید فراموش کرد که سرزمین اران خود نیز بخشی از جغرافیای فرهنگی آذربایجان است و بیشتر مردمان آن به زبان آذربایجانی گویش می نمایند. در گنجینه ی درویش خان گوشه ی آذربایجانی در دستگاه شور نیز آمده است ولی من بررسی نکرده ام که آیا این گوشه پیوندی با گوشه ی آذربایجانی در دستگاه ماهور دارد یا که نه.

نوای تار و سرزمین ایران

تماشا کنید!
پویا نگاره های کوتاهی از دیدنی های ایران همراه با نوای تار
نوازندگی تار از پرهام ناصح پور در آواز ابوعطا